“Atatürk Bulvarı” UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne aday

ANKARA (AA) – ÖMER OLCAY – Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB), kentin iki ilçesini birleştiren ve Cumhuriyetin kuruluş felsefesini mimari yapılarıyla yansıtan “Atatürk Bulvarı”nı, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne aday göstermek için çalışma başlattı.

Cumhuriyet’in ilk yıllarında Altındağ ilçesinden Çankaya ilçesine doğru kenti taşıma planları kapsamında Alman şehir plancı Hermann Jansen tarafından tasarlanan ve adını Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ten alan bulvar, tarihi Ulus bölgesinden başlayarak Çankaya Caddesi’nde son buluyor.

ABB, 1920 ila 1938 yılları arasında kapılarını açan Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi, Ziraat Bankası, Türkiye İş Bankası ve Sümerbank gibi finans merkezlerinin yanı sıra Devlet Opera, Ankara Radyosu ve Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi, Gençlik Parkı, Güven Anıtı, Başbakanlık Binası, İkinci Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Çankaya Köşkü gibi Cumhuriyetin kuruluş felsefesinin siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik olarak izlerini taşıyan yapıların yer aldığı Atatürk Bulvarı’nı, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne aday göstermek için harekete geçti.

AA muhabirine UNESCO başvurusu süreci hakkında bilgi veren ABB Kültür ve Tabiat Varlıkları Daire Başkanlığı Proje Koordinatörü Bekir Ödemiş, şehrin gelişim aksının 1932 yılında yürürlüğe giren Alman şehir plancısı Hermann Jansen’in planı kapsamında Ulus’tan Çankaya’ya kadar olan Atatürk Bulvarı ile etrafında oluşmaya başladığını belirtti.

Bulvarın halen Türkiye’nin belleğinde ve toplumun hafızasında önemli yere sahip olduğun vurgulayan Ödemiş, “Bir başkent UNESCO’ya girer mi, girer. Dünyada örnekleri var. Brezilya ile Pakistan başkentleri UNESCO listesinde. Ankara’nın UNESCO’nun listesinde şu anda 5 tane alanı var. UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz ile 6’ıncı olarak UNESCO’ya aday olabilecek Atatürk Bulvarı’nı hazırlıyoruz.” diye konuştu.

– “Cumhuriyet felsefesi okuması yapmak mümkün”

Ulus’taki bazı yapıların Cumhuriyet’in birinci ulusal mimarlık dönemine ait olduğunu ifade eden Ödemiş, bulvar üzerindeki yapıların Kültür ve Turizm Bakanlığınca tescillendiğine dikkati çekti.

Bulvar üzerindeki yapıların Cumhuriyet ile olan ilişkisi hakkında bilgi veren Ödemiş, şunları söyledi:

“Birinci Meclis, İkinci Meclis, Başbakanlık binasına baktığımızda Cumhuriyet’in parlamenter sisteme verdiği önemi, Ankara Valiliği binası ve Maliye Bakanlığı binası gibi yapılara baktığımızda da hükümet politikasını orada görebilirsiniz. Tarihi İş Bankası, Merkez Bankası ve Ziraat Bankası gibi yapılara baktığımızda da Cumhuriyet’in finans politikasını orada izleyebilirsiniz. Bir yanında da Sümer Bank’ta ise Cumhuriyet’in üretim politikasını görebilirsiniz. Devam ettiğiniz zamanda sizi ‘Devlet Opera Balesi’ karşılar. O da Cumhuriyet’in kültür politikasının izidir. Karşısında da Ankara Radyosu’nu görürsünüz. O da Cumhuriyet’in iletişim ile basın ve halkla ilişkilere vermiş olduğu önemdir. Hemen bitişiğindeki ‘Türk Hava Kurumu da Cumhuriyet’in ulaşım politikasıdır.

Hemen yanındaki Olgunlaşma Enstitüsü ise Cumhuriyet’in kızların eğitimine vermiş olduğu değerdir. Yanındaki Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi de eğitime verilmiş olan önemdir. Hemen devam ettiğinizde eski Sağlık Bakanlığı ile Hıfzıssıhha binaları da yine Cumhuriyet’in sağlık politikalarını yansıtan fiziksel mimari öğelerdir. Yine devam ettiğimizde Yargıtay Binası, adliye politikasını, büyükelçilikler de dış politikayı, en son ise Çankaya Köşkü de Cumhuriyet’in sadeliğini, vakurluğunu ve kararlılığını yansıtır. Yani Atatürk Bulvarı üzerinden bir Cumhuriyet felsefesi okuması yapmak mümkündür.”

– “UNESCO zirvesinin başlığı Ankara olacak”

Atatürk Bulvarı’nın UNESCO’ya adaylık dosyasını Kültür ve Turizm Bakanlığına teslim etmeye hazırlandıklarını belirten Ödemiş, başvuru sürecinin 2025 yılı içerisinde tamamlanmasını planladıklarını vurguladı.

Ankara ile UNESCO ilişkisinin dünyada görünür ve bilinir kılınmasını sağlayabilmek amacıyla 11-13 Aralık’ta zirve düzenleyeceklerini dile getiren Ödemiş, şunları kaydetti:

“Bu yapacağımız UNESCO zirvesinin başlığı Ankara olacak. Uluslararası zirve ile bir yandan Ankara’yı uluslararası platformlarda saygın bir şekilde tanıtmaya gayret ediyoruz. Tarihsel geçmişine baktığımız zaman Ankara’nın tarihi Anadolu’nun kadim tarihi ile neredeyse eşit diyebileceğimiz bir mirasa sahiptir. Roma, Frigler, Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi var. Ankaralı hemşerilerimizin ve Türkiye’nin de bir vesile ile bunu bilmesini bir kez daha sağlamış olacağız.

Buradaki temel amacımız şüphesiz Cumhuriyet’in felsefesi, 100 yıldır tartışılıyor bilimsel makalelerle, konferanslarla toplantılarla ortaya konuluyor. Bugün de tartışılmaya devam ediyor. Çünkü bu gelişerek devam eden bir süreç. Belki ilk defa Cumhuriyet felsefesi ve okuması bir bulvar ile fiziksel mekan üzerinden yapılıyor. Biz Atatürk Bulvarı üzerinden Cumhuriyetin kuruluş felsefesini bir kez daha Türkiye’nin ve dünyanın önüne koymuş olacağız.”