Protestoların büyüdüğü Kazakistan'da cumhurbaşkanı hükümeti görevden aldı

BEĞENDİM

Kazakistan‘da yakıt fiyatlarına zam yapılmasına karşı büyüyen protestoların ardından hükümeti görevden aldı ve vekaleten başbakan atadı.

Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev daha önce de ülkenin başlıca kenti Almati ve petrol zengini Mangistau bölgesinde, polis ve eylemciler arasında çıkan çatışmaların ardından iki haftalık olağanüstü hal ilan etmişti.

Yakıt fiyatlarının artışını protesto edenlere karşı Almati’de gece geç saatlerde gözyaşartıcı gaz kullandı. Polis 200’den fazla kişinin de gözaltına alındığnı duyurdu.

Almati ve Mangistau bölgelerinde 23:00-07:00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı da konmuştu.

Tokayev daha önce Facebook hesabından yayımladığı bir videoda sukünet çağrısı yapmıştı.

Cumhurbaşkanı “İçerden ve dışarıdan provokasyonlara gelmeyin. Hükümet binalarına saldırı çağrıların uymayın. Bu ceza alacağınız bir suçtur. Hükümet devrilmeyecek ama bu çatışmaya da ihtiyacımız yok” dedi.

Almati’deki bir AFP Muhabiri, hükümet karşıtı sloganlar atan beş bin kişi kadar kalabalığa polis gözyaşartıcı gazla müdahale ettiğini duyurdu.

Eylemciler polisin müdahalesinden önce “İhtiyarlar dışarı” ve “hükümet istifa” sloganları attı.

Telegram, Signal ve WhatsApp gibi mesajlaşma uygulamaları kullanılamazken, eylem haberlerinin yer altığı iki internet sitesi kapatıldı.

Eylemleri tetikleyen petrol zengini Mangistau’da LPG fiyatlarına artış yapılmasıydı. Ancak hükümetin eyemcilerin istekleri doğrultusunda fiyatı düşürmesi, öfkeyi engelleyemedi.

Cumhurbaşkanı Tokayev “Yetkililerin ülkede istikrarı sağlamak için Mangistau’daki LPG fiyatlarını düşürme kararı aldığını” söyledi.

Gösterilerin başladığı petrol zengini Mangystau bölgesindeki Zhanaozen kentinde 2011 yılında güvenlik güçleri, maaşlarının artırılması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi talebiyle greve giden petrol işçilerinin eylemine müdahale etmiş, 14 kişi yaşamını yitirmişti.

Güvenlik güçlerinin müdahalesi, Kazakistan’ın 1991’de Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını kazanmasından sonra ülkede yaşanan en kanlı olay kayıtlara geçmişti.

Yaklaşık 30 yıl boyunca ülkeyi yöneten kurucu lider Nursultan Nazarbayev 2019’de devlet başkanlığından ayrılmış, yerine onun desteklediği Tokayev seçilmişti.

81 yaşındaki Nazarbayev devlet başkanlığından ayrılmasına rağmen ülke yönetiminde hâlâ etkin.

Güvenlik Konseyi Başkanlığı görevini sürdüren Nazarbayev, “Ulusun Lideri” sıfatıyla yargı muafiyeti gibi bir dizi ayrıcalığa sahip.